Groot onderhoud aan historische schokker MD3 in Droogdok Jan Blanken
HELLEVOETSLUIS – Zondag 25 juni 2023
Na een grondige motoronderhoudsbeurt in Middelharnis, waarvan het belang niet kan worden overschat, vertrok de schokker MD3 naar Hellevoetsluis voor het uitvoeren van groot onderhoud.
Voorgeschiedenis Dok
Hellevoetsluis was eeuwenlang een marinehaven. De marine had voor de bouw en het onderhoud van schepen behoefte aan een dok. Jan Blanken ontwierp dit dok en maakte daarbij gebruik van nieuwe technieken. Zo werd voor het leegpompen van het dok een stoommachine gekocht bij het bedrijf van James Watt. Deze machine stond in het pomphuis opgesteld, een gebouw dat in de jaren 60 van de 20e eeuw werd gesloopt en dat in 2001 geheel in oude stijl is herbouwd. Het herbergt thans een restaurant. Voor de fundering van het dok werden honderden heipalen geslagen die de vloer als het ware omlaag trekken om te voorkomen dat de bodem van het dok door de druk van het grondwater omhoog komt. De schipdeur, een Franse uitvinding, was geheel nieuw voor Nederland. De oorspronkelijke schipdeur was van hout; in de jaren 80 van de 19e eeuw is deze vervangen door een exemplaar dat bestaat uit geklonken ijzeren platen. Deze deur werkt nog steeds. Het Dok werd aangelegd tussen 1812 en 1822.
Na het vertrek van de marine uit Hellevoetsluis kwam het droogdok in particuliere handen. Tot in de jaren 1970 van de twintigste eeuw was het dok in bedrijf. In 1972 werd het geregistreerd als rijksmonument. Het in verval geraakte historische bouwwerk werd in 2005 geheel gerestaureerd. In het dok kan daardoor weer onderhoud aan schepen worden uitgevoerd. Vaak gaat het daarbij om kleine historische schepen.
Opbouw dok
Het dok bestaat uit twee delen: een deel waarin schepen voor onderhoud worden gevaren en een deel waarin nieuwe schepen gebouwd konden worden. Het laatstgenoemde gedeelte is van het eerstgenoemde gescheiden door twee waterdichte deuren. Het eerstgenoemde staat door middel van een schipdeur in verbinding met de haven. Om schepen in en uit het dok te kunnen varen, laat men het dok eerst vollopen, waarna de met water gevulde schipdeur wordt leeggepompt zodat deze gaat drijven.
De wanden zijn niet recht, maar als een amfitheater trapsgewijs opgebouwd. Op deze manier kunnen alle delen van de kiel van het schip gemakkelijk worden bereikt.
De bezoeker kan een rondleiding volgen door de bovenste aquaducten rond het dok. Deze tunnels waren er om het dok leeg te pompen maar worden daar niet meer voor gebruikt. De onderste tunnels zijn nog wel voor dit doel beschikbaar. Op afspraak kan ook een specifiek technische rondleiding worden verzorgd. In het bezoekerscentrum draaien films waarin de geschiedenis van het dok wordt getoond.
Droogdok Jan Blanken is nu onderdeel van Fortresse Holland Openluchtmuseum Hellevoetsluis. Er zullen nog steeds rondleidingen worden gegeven, schepen worden gedokt en zalen worden verhuurd. Informatie is in de toekomst op de website van Fortresse Holland te vinden.
Onderhoud Schokker MD3
De reis verliep voorspoedig en het vaartuig bereikte veilig de vestinghaven. Bij aankomst werden we hartelijk verwelkomd door een vriendelijke brugwachter die ons begeleidde naar het maritiem cultureel erfgoed Droogdok Jan Blanken.
Rond 10.30 uur voeren we het dok binnen. Na het stevig vastzetten van de MD3 was er geen risico meer op omvallen. Nu kon het leegpompen beginnen. Zodra het schip in positie was, kon het schoonspuiten aanvangen. Onze geweldige teamlid Jan Geelhoed heeft deze taak uitstekend uitgevoerd. De onderwaterromp is schoon en de verflaag liet relatief gemakkelijk los.
Vanwege overmatige verkeersdrukte i.v.m. afsluiting van de haringvlietbrug besloot de bemanning uit Hellevoetsluis per fiets terug te keren naar Middelharnis.
De keuring viel mee. Na het meten van de rompdikte dienen twee platen en enkele strippen worden aangebracht. Onze plaatwerker c.q. lasser is ingepland om het werk op te nemen en direct uit te voeren. De top verflaag komt goed los, terwijl de ijzermenie/grondlaag van het verfsysteem stevig blijft zitten.
Lassen, schuren, slijpen, bikken en herstellen. Het team vrijwilligers voor de schokker MD3 is in volle gang. Vrijwilliger Godert Wieringa zich bij het team gevoegd als onderdelenbeheerder. Uiteraard komen er meer versterkingen aan.
Onze Bert is bezig met houtbewerking, terwijl de rest actief was met lassen, schrapen, schuren en schilderen. Het gaat hard met het verfsystem gesponsord door onze verfspecialist/ leverancier Van Dongen Verf te Middelharnis . Het juniorenteam levert uitstekend werk voor de onderwaterromp. Wout en Arie, bedankt!
In het droogdokgebouw vond een bruiloft plaats, wat veel bekijks trok met de schokker MD3 op de achtergrond voor de photoshoot.
De schokker MD3 mag een weekje langer dan gepland in het Dok. In de Hitte hebben de vrijwilligers het zwaar maar ze gaan het redden.
Morgen laatste laag antifouling erop dan de biezen en berghouten. Wout Visser samen met Marius van van Dongen verf hebben aan de hand van oude vellen verf en foto’s de perfecte kleur groen uitgezocht.
Dankzij het team van vrijwilligers en sponsoren gaat het gaat lukken ons maritiem erfgoed de schokker MD3 weer glans te geven aan zijn thuishaven Middelharnis.